Prestatiedruk is een groot onderdeel van de (topsport)wereld. Elke atleet krijgt te maken met verwachtingen van coaches, fans en van zichzelf. Maar hoe beïnvloedt deze druk de prestaties en mentale gezondheid van topsporters? En hoe kun jij zelf in je dagelijks leven beter omgaan met prestatiedruk? In dit artikel zetten we graag wat feiten en fabels op een rij.

Feit: Prestatiedruk kan leiden tot slechtere prestaties

Onder druk staan kan leiden tot slechtere prestaties, zelfs bij de beste topsporters. Dit kan zelfs bepalen of iemand wint of verliest. Ontspanningstechnieken, zoals ademhalingsoefeningen, kunnen helpen om de druk te verminderen en de focus te verbeteren.

Fabel: Topsporters zijn mentaal sterker en hebben minder psychische problemen

Veel mensen denken dat topsporters mentaal sterker zijn en daardoor minder last hebben van psychische problemen. Maar uit onderzoek blijkt dat topsporters juist vaker te maken hebben met problemen zoals faalangst, depressie en eetstoornissen, dan recreatieve sporters. Vooral sporters die veel bezig zijn met hun gewicht, zoals judoka’s en roeiers, hebben een grotere kans op eetstoornissen en een negatief zelfbeeld.

Feit: Mentale training en mindfulness kunnen prestatiedruk verminderen

Steeds meer onderzoek laat zien dat mentale training, zoals mindfulness, kan helpen beter om te gaan met prestatiedruk. Mindfulness leert je om je gedachten en emoties beter te controleren, wat helpt bij het verminderen van stress en angst. Dit kan ervoor zorgen dat je beter presteert in situaties waarin de druk hoog is, zoals (voor topsporters) tijdens belangrijke wedstrijden.

Fabel: Alleen fysieke training is belangrijk voor succes (in de topsport)

Hoewel fysieke training een grote rol speelt in succes, is mentale training net zo belangrijk. Door middel van bijvoorbeeld kun je je mentaal voorbereiden op belangrijke momenten in een wedstrijd. Dit helpt je beter om te gaan met druk. Ook technieken om te ontspannen, zoals ademhalingsoefeningen, zijn belangrijk om stress te verminderen.

Feit: Coaches spelen een belangrijke rol bij het verminderen van prestatiedruk

Coaches hebben een grote invloed op hoe sporters omgaan met druk. Een coach die let op de mentale gezondheid van atleten en mindfulness gebruikt, kan zorgen voor betere prestaties. Maar een coach die gestrest is of veel schreeuwt, kan juist extra druk opleggen, wat de prestaties en ontwikkeling van de sporter kan schaden.

Fabel: Meer druk leidt altijd tot betere prestaties

Hoewel druk soms motiverend kan zijn, zorgt dit niet altijd tot betere prestaties. Integendeel, te veel druk kan juist zorgen voor slechtere prestaties. De truc is om een goede balans te vinden. Druk moet motiveren, maar niet zo groot worden dat het  tegen je gaat werken.

Fabel: Prestatiedruk komt altijd van buitenaf

Veel mensen denken dat prestatiedruk alleen van buitenaf komt, bijvoorbeeld van de coaches of de media. Maar vaak leggen mensen  zichzelf ook veel druk op. Ze stellen hoge eisen aan zichzelf, wat de druk alleen maar groter maakt. We zijn soms onze eigen grootste criticus...  

Heb jij ook last van prestatiedruk? In de Samen Fitter App hebben we een leuke uitdaging voor je om prestatiedruk te verminderen. Ga naar de uitdaging. Heb je de app nog niet? Geen probleem! Via dezelfde link kom je direct in de App Store of Google Play om de app te downloaden. Zoek daarna op ‘Minder Prestatiedruk’.

Deze feiten en fabels zijn gemaakt in samenwerking met Topsport Topics, onderdeel van het Kenniscentrum Sport & Bewegen.