In gesprek met Epke Zonderland en Nynke Andringa. Op 1 december 1985 werd in het Belgische Boom een Nijmeegse held geboren, al duurde het nog zo’n 25 jaar voordat dit duidelijk werd. De naam: Björn Vleminckx, beroep: doelpuntenmaker. De Belg verdiende in 2009 een contract bij NEC en stond al snel bekend om zijn unieke, verre ingooi én kroonde zich in zijn tweede seizoen met 24 doelpunten tot topscorer in de Eredivisie. Bijzonder, voor een speler van een team dat elfde werd in de competitie. Het leverde hem zelfs een transfer op naar een topclub in zijn thuisland. Acht jaar later zet de inmiddels 33-jarige Vleminckx een punt achter zijn carrière. Scoren op het hoogste niveau lukte hem na zijn vertrek bij NEC nooit meer dan tien keer per seizoen. Hij bleek toch vooral in Gelderland écht prettig op zijn plek te zijn.

Liever luisteren dan lezen? Dit interview vind je ook als podcast op Juke of Spotify.

Prettig op je plek

Hoe kan dat eigenlijk; dat je omgeving zoveel invloed heeft op je leven, prestaties en zelfs gezondheid? Prettig op je plek begint bij je thuis; een plek waar jij je goed en veilig voelt. Maar hoe zorg jij voor een fijne woonomgeving, prettige buurt en wat doe je als het financieel even niet voor de wind gaat? Dat bespreken we met voormalig topsporter en sportarts in opleiding Epke Zonderland en innovator (vernieuwer) in het sociaal domein* Nynke Andringa.

*Het sociaal domein gaat over specifieke taken van de lokale overheid: ondersteuning rond werk, participatie, zelfredzaamheid, zorg en jeugd.

Een dubbeltje kan een kwartje worden

Nynke is van oorsprong maatschappelijk werker en probeert in haar werk altijd vernieuwend te zijn. Zo was ze bijvoorbeeld een hele tijd betrokken bij de ontwikkeling van wijkteams in Leeuwarden. “De leukste tijd was in het frontlijnteam”, blikt ze terug. “Dan waren we in de wijk Heechterp-Schieringen en belden we bij iedereen aan met de vraag: ‘Wat is jouw stap vooruit?’. En vervolgens gingen we gewoon in gesprek met vierduizend mensen achter tweeduizend voordeuren. Daar heb ik heel veel van geleerd en ik baseer er nog steeds mijn werk op.”

Een positief vooruitzicht is daarin belangrijk, vindt Nynke: “Zelfs in hulpverlenersland zie ik vaak dat men ervan uitgaat dat iemand van een dubbeltje geen kwartje kan worden, maar dat geloof ik niet. En die insteek staat voorop in de dingen die ik doe. Als projectleider bij Housing First in Groningen, maar ook bij Financieel Fit Friesland; het lokale armoedenetwerk dat ik met verschillende organisaties en gemeenten aan het opzetten ben.” 

De Friese paradox (tegenstrijdigheid)

Een van de stokpaartjes van Nynke is de Friese paradox (tegenstijdigheid). Ze legt uit waarom: “Eind jaren ’90 is in het Friese dorpje Warfstermolen een onderzoek gedaan. Het was op dat moment het armste dorp van Nederland, maar de mensen waren er in verhouding heel gelukkig. En omdat er een natuurlijke aanname bestaat die inhoudt dat wanneer je weinig geld hebt je ook niet gelukkig kan zijn, gingen ze op onderzoek uit. De oorzaak voor het geluk in Warfstermolen bleek de sociale verbinding; mensen keken naar elkaar om en hielpen elkaar. Als iemand bijvoorbeeld naar de winkel in een ander dorp ging vroeg diegene vaak; ‘moet ik nog wat voor iemand meenemen’. Dat inzicht vind ik superinteressant omdat het ook is wat we terugzagen op sommige plekken in Heechterp-Schieringen.”

De invloed van omgeving op je gezondheid

Nynke komt zelf uit een dorp, maar houdt van de drukte van de stad. “Ik woon het liefst ook in de stad, maar dan wel bij het water, daar word ik lekker rustig van. Waar je woont heeft invloed op je welzijn, kijk bijvoorbeeld naar Heechterp-Schieringen: de huur is daar relatief laag, maar dat kan wel betekenen dat je in een heel gehorig flatje terechtkomt. Als je nou gevoelig bent voor geluid of met een psychische aandoening kampt waardoor je echt rust nodig hebt, dan kan ik me voorstellen dat zo’n flat niet prettig is. De gevolgen zijn dan vaak stress, ongelukkig voelen of zelfs burenruzies. 

Dat laatste heb ik in mijn werk ook een aantal keer meegemaakt. Bijvoorbeeld omdat iemand een hond heeft, iets waar diegene zich heel prettig bij voelt. Dat snap ik heel goed, ik heb zelf namelijk ook een hond, alleen niet iedereen is daar altijd even blij mee. Ik heb wel burenruzies meegemaakt omdat een hond maar bleef blaffen en de hele buurt er klaar mee was. Op dat moment snap je de buren, maar ook de man die heel erg gehecht is aan het samenzijn met zijn hond. En zorg er als baasje dan maar eens voor dat die hond stopt met blaffen.”

“Dat herken ik wel”, haakt Epke in. “Ik heb zelf ook een hond en je hebt gewoon mensen die dat als eng ervaren, hoe lief de hond ook is. Mijn hond vindt het geweldig om knuffels te ontvangen en rent het liefst op iedereen af. Maar als iemand bang voor honden is, dan kan daar heftig op gereageerd worden. Daar ben ik me bewuster van geworden, zo hou ik hem aan de lijn bij het schoolplein van m’n zoontje of roep ik ‘m bij me als ik iemand in de verte zie tijdens het uitlaten. In het begin was dat anders, toen dacht ik vooral vanuit mezelf en het feit dat die hond superlief is en niemand wat doet, maar dat ervaart iedere persoon natuurlijk anders.”

Prettiger op je plek

Maar wat kun jij nou doen zodat je zelf of een ander prettiger op zijn plek zit? Nynke: “Waar ik meteen aan moet denken is iets dat ik laatst in de Vrijheidswijk, waar ik woon, meemaakte. Op straat lag er een man te slapen, vermoedelijk een zwerver. Daaromheen zag ik allemaal bezorgde mensen staan, op grote afstand en met een telefoon in hun hand, waarschijnlijk bellend met de politie. Ik ben toen zelf de winkel ingegaan, heb wat cola voor de man gehaald en vervolgens gevraagd hoe het met hem ging. Niet om mezelf nou op de borst te slaan, maar ik ben natuurlijk beter bekend met mensen die op straat wonen en weet dat ze niet eng zijn. Ik zou dus zo graag zien dat mensen wat meer de rijkende hand naar elkaar uitsteken en we dat weer normaal gaan vinden.

En dat betekent ook erover praten en , bijvoorbeeld bij Samen Fitter. Dat zou ik heel gaaf vinden. En die tips kunnen over van alles gaan, want op dit moment zit je misschien ook niet zo prettig op je plek omdat de energierekening zo hoog is, hoe zorg je dan dat je je huis verduurzaamd en er nog lekker bij kan zitten terwijl je de kachel laag houdt?”

“Wat ik zelf heel waardevol vind, nu we er net weer een kleintje bij hebben, is dat mensen af toe een maaltijd meenemen”, vult Epke aan. “Het zijn van die kleine dingen die echt helpen, en andersom geldt dat ook, want als je dit voor een ander doet krijg je er weer een goed gevoel van. Of dat je boodschappen meeneemt als iemand een keer ziek is, dat zag je in coronatijd natuurlijk veel, maar dat kan bij andere ziektes ook. En als je elkaar vaker tegenkomt en contact maakt ben je meteen op de hoogte van wat er in iemands leven speelt. Kortom; hoe kan ik jou helpen en andersom.”  

In de Samen Fitter podcast nemen we je mee in ons gedachtengoed. Waarom zijn we gestart en hoe kunnen we jou helpen om gezonder te gaan leven. Ben je benieuwd naar de andere podcast afleveringen? Luister er naar op Juke of Spotify.