Binnen het Lab gebruiken wij vaak het Business Model Canvas (BMC). Ben je benieuwd wat dit is en hoe je zelf deze strategie-tool kunt gebruiken? Lees dan vooral verder. Enthousiast over dit model en wil je het zelf toepassen? Speciaal voor leden van het Lab hebben wij een canvas ontwikkeld die je kunt downloaden. Een versie om uit te printen en ook een versie om digitaal in te vullen.
Wat is het Business Model Canvas?
Het Business Model Canvas of BMC-model is een grafische weergave van een aantal variabelen die de waarden van een organisatie weergeven. Het is als het ware je businessplan op een A4. Het Business Model Canvas kan worden ingezet als strategisch hulpmiddel voor de ontwikkeling van een nieuwe organisatie (startup) maar ook voor een nieuw product of dienst. Bovendien analyseert het ook de huidige situatie. Het canvas biedt een goede structuur die voor houvast zorgt. Met deze tool kun je terug gaan naar de basis van je organisatie en van daaruit nieuwe stappen definiëren. In onze way of working (Discover, Design, Deliver) gebruiken wij het business model vaak in de Design fase. Bekijk ook onze video waarin we in 2 minuten uitleggen waar dit model jou bij kan helpen.
De bouwstenen van een organisatie
Het Business Model Canvas is ontwikkeld door de Zwitserse bedrijfsmodelgoeroe Alexander Osterwalder en hoogleraar informatiesystemen professor Yves Pigneur. Ze definieerden negen categorieën voor het Business Model Canvas die zij de bouwstenen van een organisatie noemen. Door binnen elke bouwsteen de juiste vragen te stellen en de verbanden te zien van de elementen, breng je in kaart waar je organisatie nu staat. Of waar je naartoe wilt groeien.
De 9 bouwstenen zie je terug in het canvas. Alle organisatieaspecten worden in één oogopslag duidelijk gemaakt vanwege het visuele aspect. Door te kijken naar de ontwikkelingen per bouwsteen, kan een organisatie haar waardepropositie verfijnen en haar strategie structureel verbeteren. Bij het opzetten van een nieuwe organisatie, product of dienst kunnen vooraf duidelijke beslissingen worden genomen met behulp van dit model.
Hoe werkt het Business Model Canvas?
Het werkt het beste als je een canvas groot uitgeprint op de muur hebt geplakt. Je kunt op een eigen volgorde door het canvas heen. Wij hebben een voorkeur voor onderstaande volgorde. We gaan elke bouwsteen langs. Geven een korte uitleg en noemen hulpvragen die je kunt gebruiken om het canvas in te vullen.
- Klantsegment
We starten met de klanten. Hier gaat het natuurlijk om. Omdat organisaties vaak diensten verlenen aan meer dan één klantgroep, is het verstandig om ze in klantsegmenten te verdelen. Door de specifieke behoeften en vereisten van elke groep te identificeren en de waarde die zij eraan hechten, kunnen producten en diensten beter op deze behoeften en vereisten worden afgestemd. Dit zal leiden tot grotere klanttevredenheid, wat op zijn beurt zal bijdragen aan een goede waardepropositie.
Hulpvragen: Wie zijn eigenlijk onze klanten of klantgroepen? Wie zullen de eerste klanten zijn? Wie zijn de belangrijkste? Wat zijn de onderscheidende kenmerken van deze groepen? Beschrijf wie de mensen zijn die je dienst nu of in de toekomst willen gebruiken.
- Waardepropositie
Op het moment als je weet wie je klanten zijn ga je kijken naar de waardepropositie. De waardepropositie gaat over de kern van het bestaansrecht van een organisatie en het product of dienst die je wilt aanbieden. Voldoet het aan de behoefte van de klant?
Hoe onderscheidt je je van de concurrentie? Dit onderscheid richt zich enerzijds op kwantiteit zoals prijs, service, snelheid en leveringscondities en anderzijds op kwaliteit zoals design, merkstatus en klantervaring en tevredenheid.
Hulpvragen: Waarom zijn ze onze klanten? Waarom zouden ze dit product willen hebben? Welk probleem ervaren ze nu? En hebben ze dat niet meer als ze onze dienst gebruiken? Welke waarde leveren wij aan de klant? In welke behoefte wordt voorzien? Wat bieden we precies aan?
- Kanalen
Via welke kanalen communiceert een bedrijf met zijn klantsegmenten en hoe worden deze segmenten bereikt om een waardepropositie te leveren? Waardeproposities worden aan klanten geleverd via communicatiekanalen, verkoopkanalen en distributiekanalen. Deze kanalen spelen een belangrijke rol in de customer journey (klantreis) en klantervaring. Het vinden van de juiste mix van kanalen om te voorzien in hoe klanten bereikt willen worden, is essentieel om een waardepropositie naar de markt te brengen.
Hulpvragen: Wij weten nu hoe we meerwaarde creëren voor onze klanten, maar hoe komen zij daar zelf achter? Op welke manier zorgen wij nu dat die mensen die we willen bereiken, ook écht bereikt worden? Welk type marketing laten we hierop los? Hoe wordt de dienst geleverd aan klanten? Via welke kanalen wordt er, voor, tijdens en na de levering van de dienst met bestaande en potentiële klanten gecommuniceerd?
- Klantrelatie
Het is essentieel om met klanten te communiceren. Hoe breder het klantenbestand, hoe belangrijker het is om klanten in verschillende doelgroepen te verdelen. Elke klantengroep heeft specifieke behoeften. Door te anticiperen op de behoeften van de klant, investeert de organisatie in verschillende klanten. Een goede service zorgt voor goede en stabiele klantrelaties die in de toekomst worden beveiligd.
Hulpvragen: Welke band hebben we nu met onze klanten? En welke band willen we hebben met deze relaties? Wat voor relatie verwacht elk klantsegment? Hoe worden die relaties gerealiseerd en hoe worden deze onderhouden? Kun je de relaties verdelen in segmenten?
- Opbrengsten
Hier wil je inzicht geven in het inkomstenmodel van een organisatie. Hoeveel klanten heeft een organisatie bijvoorbeeld op jaarbasis nodig om winst te maken? Hoeveel omzet moet het break-even hebben? De inkomstenstromen zijn kostenfactoren. Naast inkomsten uit de verkoop van goederen, het leveren van diensten kunnen abonnementskosten, lease-inkomsten, licenties, sponsoring en advertenties ook een optie zijn.
Hulpvragen: Waar willen onze klanten voor betalen? We weten nu waar onze klanten voor betalen, maar waar wíllen ze voor betalen? Hoe ziet het verdienmodel er uit? Wie betaalt? Waarvoor willen de klanten betalen? Hoe is de prijs opgebouwd? Hoe werkt het proces van betaling?
- Middelen en mensen
Hier beschrijf je wat nodig is om te zorgen dat het business model werkt. Welke mensen en middelen hebben we nodig om de dienst succesvol te maken, verkopen en te leveren. Deze hulpbronnen maken het mogelijk om een waardepropositie te creëren en te bieden, markten te bereiken, relaties te onderhouden en je inkomsten te verdienen. Afhankelijk van het type business model zijn verschillende hulpbronnen noodzakelijk. Ze kunnen fysiek, financieel, intellectueel of menselijk zijn. Je kunt ze bezitten, leasen of inkopen bij je partners.
Hulpvragen: Wat hebben we eigenlijk nodig om die meerwaarde voor de klant te kunnen realiseren? Wat heb je nodig om de producten bij de consument te krijgen? Denk aan fysieke middelen (bedrijfsapparatuur), intellectuele middelen (een patent of een merk) en personeel.
- Kernactiviteiten
Wat zijn de noodzakelijke activiteiten om het product en of dienstverlening mogelijk te maken? Door een goede kennis van de kernactiviteiten van een bedrijf te hebben, wordt een goed begrip van de waardepropositie van de organisatie verkregen. Het gaat niet alleen om productie, maar ook om een probleemoplossende aanpak, netwerken en de kwaliteit van uw product en / of service. Wanneer de organisatie weet wat de toegevoegde waarde voor de klant is, kan er een betere relatie ontstaan met bestaande klanten, wat kan helpen bij het aantrekken van nieuwe klanten, waardoor het gemakkelijker wordt om de concurrentie op afstand te houden.
Hulpvragen: Hoe maak je het product of dienst? Je weet welke meerwaarde je creert maar hoe maak je dit? Welke activiteiten en productieprocessen zorgen ervoor dat die meerwaarde er aan het einde van de dag is? Hoe behoud je huidige klanten en hoe krijg je er nieuwe bij?
- Partners
Voor zowel startups als bestaande organisaties kan het belangrijk zijn om allianties met partners aan te gaan. Bijvoorbeeld bij het bestrijden van de concurrentie en het combineren van kennis en specialisatie. Essentiële informatie wordt verkregen door vooraf te weten welke partners een waardevolle relatie kunnen vormen. Hier maak je een overzicht van je netwerk.
Hulpvragen: Van wie krijgen we die spullen waar we het bij mensen en middelen over hadden? Welke externe adviseurs of strategische partners zorgen voor een meerwaarde die essentieel is voor onze bedrijfsvoering? Welke strategische partners zijn er nodig om het product en/of de dienstverlening te kunnen maken, verkopen en te leveren? Wat voor soort partnerschap is het?
- Kosten
Door inzicht te krijgen in de kosten weet een organisatie wat de minimale omzet moet zijn om winst te maken. De kostenstructuur biedt schaalvoordelen, constante en variabele kosten en winstvoordelen. Wanneer het duidelijk is dat er meer moet worden geïnvesteerd dan de organisatie aan inkomsten genereert, moeten de kosten worden aangepast. Vaak kiest een organisatie ervoor om een aantal belangrijke bronnen te verwijderen.
Hulpvragen: Net als we bij de inkomsten hebben gedaan, gaan we nu kijken naar de uitgaven. Waar geven we hoeveel geld aan uit? Welke kosten zijn hiervan echt heel belangrijk en welke kunnen we eventueel vermijden? Welke ontwikkelingskosten zijn er? Wat zijn de belangrijkste vaste en variabele kosten na introductie? Welke kosten brengen de activiteiten, partners en de mensen en middelen met zich mee?
Wat is jouw ervaring?
Heb jij het Business model canvas al eens gebruikt? Ben je positief of negatief? Heb je suggesties of juist vragen? Stel ze hier. In de komende periode gaan wij meer canvassen deelbaar maken voor de community. Heb je ons canvas gebruikt? Deel je ervaring. Heb je hier liever een keer begeleiding bij en draagt het bij aan het doel van de community? Wij helpen graag.
