We roddelen veel, elke dag wel. En je zou het misschien niet zeggen maar mannen roddelen net zo veel als vrouwen. Dus móet roddelen wel een belang hebben, toch? Wij vroegen het aan Milan Grijmans, zij is mediator en jurist en weet alles over relaties. Zij vertelt je over het belang van roddelen. Lees je mee?

Wat is roddelen eigenlijk?

Roddelen is niets anders dan praten over een persoon die er zelf niet bij is. Dat is niet per definitie slecht. Soms is het gewoon nodig om je onderbuikgevoel te delen, je deelt in vertrouwen je kromme hersenspinsels. En dat doet wat met de mens: het is een verstandige manier om te begrijpen wat er om je heen gebeurt. En om te zoeken naar de beste aanpak van een sociaal probleem. Het schept een band binnen de groep. Roddelen is dus ook bedoeld voor hen die als lid van een groep geaccepteerd zijn. Niks mis mee toch?

Nuttig roddelen

Zolang het nut heeft niet;  zo leer je bijvoorbeeld door roddelen gewoontes kennen of je leert van de ervaringen van anderen. Je krijgt nieuwtjes te horen, waarvan diegene die ze vertelt denkt dat ze waar zijn. Als iedereen in de groep dezelfde normen deelt versterkt dat de band, er wordt dan vaak lovend over hem of haar geroddeld. Maar ‘o wee als iemand zich niet aan de normen en waarden van de groep houdt. Dan is de kans heel groot dat er niet zo fraai over hem of haar wordt gesproken. Die negatieve roddels worden bijna altijd gedeeld tussen personen die een vertrouwensband met elkaar hebben. Ook dit heeft een functie: dit verkleint namelijk de kans dat de persoon waarover de roddel gaat achter de informatie komt en wraak neemt.

65% van onze gesprekken kan als roddelen worden gezien

De meeste mensen zullen zeggen dat ze zich niet vaak schuldig maken aan roddelen, toch kan liefst 65 procent van onze gesprekken als ‘roddelen’ gezien worden. Trouwens, dit is vaak niet negatief. Als je roddelen definieert als ‘praten over anderen die niet aanwezig zijn’, dan is veel van wat we zeggen neutraal of zelfs positief. Uit onderzoek blijkt dat van de 52 minuten die per dag aan roddelen wordt besteed drie kwart ronduit saai te benoemen was.

Het verspreiden van informatie

Naast de sociale normfunctie heeft roddelen nog een functie: het verspreiden van berichten. Roddelen is een goede manier om waardevolle informatie in een groot netwerk te verspreiden. Een groter netwerk dan wij zelf helemaal in de gaten kunnen houden. Handig? Oordeel zelf: het blijkt dat mensen de roddels die ze ontvangen als heel geloofwaardig zien. Zij gebruiken de roddels om hun mening over een persoon te vormen. Als een roddel bijvoorbeeld een bekende beschrijft als betrouwbaar, dan verbetert de reputatie van deze persoon in de ogen van de ontvanger van de roddel. Deze reputatievorming verklaart bovendien hoe mensen zich gedragen, zij helpen personen met een goede reputatie en vermijden personen met een slechte reputatie. Zo wordt roddelen uiteindelijk gebruikt om op basis van reputatie te bepalen met welke anderen we willen samenwerken en welke anderen we liever op een afstand houden. Dit hoeft niet altijd bewust te gebeuren, maar het laat zien waarom wij ons zo graag bezig houden met roddelen.

Laat je van je beste kant zien

Ook blijkt uit onderzoek dat mensen zich minder egocentrisch gedragen als ze weten dat er over hen geroddeld kan worden. Als die dreiging níét bestaat, kleuren ze sneller buiten de lijntjes. Roddel is dus een soort rem op onze egoïstische neigingen. We zijn liever "flink" dan het mikpunt van roddels. Weten dat over jou geroddeld kan worden, heeft nog een ander positief effect: je bent dan iets meer geneigd om je van je beste kant te tonen. Je weet dat anderen meekijken en dus doe je extra je best.

Er is maar één ding dat erger is dan beseffen dat over jou geroddeld wordt: beseffen dat níét over jou geroddeld wordt.
Oscar Wilde

Negatief nieuws blijft langer hangen

Opgelet: niet alle roddels dienen het groepsbelang. Mensen roddelen ook om zichzelf interessant te maken. Ze roddelen omdat dat fijn is. Of ze roddelen om de reputatie van een concurrent te besmeuren.  Valse geruchten verspreiden is ondanks dat geen goed idee. Mensen die kwaadaardige leugens vertellen, worden volgens onderzoek zelf minder aardig gevonden. Ze krijgen de reputatie onbetrouwbaar te zijn.
Negatieve informatie blijft ons trouwens wel het meeste bij. Dat komt niet alleen omdat we negatieve berichten beter onthouden, het heeft ook te maken met onze lichamelijke reactie op slecht gedrag.

Probeer dus vooral niet meer maar beter te roddelen en zorg dat je zeker bent van je verhaal voordat je een roddel verspreidt. In de andere gevallen kan je beter op je tong bijten.