Wist je dat ruim 50% van de mensen met autimse minstens eenmaal te maken krijgen met een depressie in zijn of haar leven? Dat is best veel, toch? Een depressie is soms lastig te herkennen. Autismecoach Wietske vertelt je waarom een depressie zo veel voorkomt bij mensen met autisme, hoe je dit herkent én wat je er aan kunt doen.

Wat is er toch met me aan de hand?

Ik kan mijn gedachten niet meer stopzetten. Het was een lastig jaar, lockdown, niet naar school kunnen, online les, thuis moeten studeren terwijl ik dit normaal op school doe. Het klopt allemaal niet. Mijn gedachten gaan steeds meer hun eigen gang. Ik kan het niet stopzetten.

Vakantiebaan wel drie weken volgehouden. Ik werd doodmoe van mijn eigen gedachten. Het werk was totaal niet uitdagend, ik hoefde er niet bij na te denken. Dus alle tijd voor mijn eigen gedachten. Ik heb er geen controle meer over en mijn gedachten worden ook steeds negatiever. Het liefst zit ik in mijn eentje op mijn kamer. Ik kan andere mensen steeds moeilijker verdragen.

Na de zomer naar de universiteit. Ook hier vooral online les, af en toe een college op de uni. Het is een enorme fabriek vergeleken bij mijn vorige school, ik ken niemand. Ik heb het één periode volgehouden. Ik blijf steeds vaker gewoon thuis. Later sta ik ook niet meer op voor de online colleges en ook studeren heb ik opgegeven. Wat blijft, zijn mijn constante gedachten. Ik kan nergens ook nog maar enige motivatie voor opbrengen, slaap de hele dag en leef ’s nachts. Laat me maar met rust.

Bovenstaand verhaal kan het verhaal van iedereen zijn, maar komt helaas bij mensen met autisme 3 x zo vaak voor als bij mensen zonder autisme.

Depressie bij autisme

Volgens een schatting van de GGZ krijgt ruim 50% van de mensen met autisme minstens eenmaal te maken met een depressie. Mensen met autisme hebben vaak moeite met (hun eigen) emoties, ze kunnen hier niet zo goed mee omgaan. Ze hebben ook vaak last van overprikkeling en vinden sociale regels lastig. Dit kan allemaal al veel spanning opleveren. Daarnaast kunnen ook teleurstellingen en negatieve levenservaringen een rol spelen. Zoals gepest worden omdat je anders bent, lastig een baan vast kunnen houden, het gevoel hebben niet aan de gangbare normen te kunnen voldoen.  

Hoe kun je een depressie herkennen?

Het kan best lastig zijn de symptomen van een depressie op te merken bij iemand met autisme. Mensen met autisme zijn vaak erg goed in het opzetten van een masker naar de buitenwereld toe. Daarnaast hebben ze vaak al weinig sociale contacten.

Symptomen waar je op kunt letten zijn:

• Gedragsverandering zoals het zich nog meer terugtrekken dan normaal.
• Slaapproblemen ontwikkelen.
• Dag- en nachtritme omdraaien.
• Nergens meer interesse in hebben óf nergens motivatie voor op kunnen brengen.
• Geen eetlust hebben.
• Meer geïrriteerd of zelfs agressief reageren op (kleine) veranderingen.

Wat kun je doen?

Herken je een of meerdere symptomen bij iemand met autisme dan is het belangrijk dat hij/zij in gesprek gaat met iemand die hij/zij vertrouwt. De huisarts kan een eerste aanspreekpunt zijn in zulke situaties, deze kan indien nodig ook doorverwijzen wanneer er specialistische hulp nodig is.
Voor mensen uit de nabije omgeving van iemand met autisme kan het óók lastig zijn om hier mee om te gaan. Kom je er niet uit, stap dan ook gerust zelf naar de huisarts of specialist en vraag hen om hulp.

Ook een autismecoach kan hulp bieden voor zowel mensen met autisme als hun omgeving. Een autismecoach kijkt naar de oorzaken en gaat opzoek naar een ritme waarmee iemand weer kan functioneren. Weer rust in het hoofd kan krijgen.