Gewoontes veranderen is het moeilijkste wat er is. We hebben onszelf over een langere periode aangeleerd om iets op een bepaalde manier te doen. Daardoor ontstaan patronen, die moeilijk te doorbreken zijn. In dit blog pakken we het daarom stap voor stap aan. Dat werkt voor veel mensen beter en maakt veranderen makkelijker.
Waarom is het toch zo moeilijk om gewoontes te veranderen? Ten eerste natuurlijk omdat ze gewoon zijn. Als je iets al je hele leven op een bepaalde manier doet, kost het moeite om dat patroon te veranderen. Vaak zijn die gewoontes gekoppeld aan momenten van ontspanning en beloning, of juist aan stress. Lekker snacken, een sigaret bij de koffie, bankhangen voor de tv, je hebt het verdiend, toch?
Dingen doen, laten of veranderen
Kort gezegd zijn er drie dingen die je kunt doen om nieuw gedrag aan te leren: je kunt iets toevoegen aan je dagelijkse routine, juist iets laten of een gewoonte veranderen:
- Voeg een gezonde gewoonte toe aan je routine, zoals een dagelijkse wandeling of ochtendgymnastiek.
- Laat een ongezonde gewoonte links liggen, zoals elke dag een toetje na het eten of bij elke melding op je telefoon kijken.
- Vervang een gewoonte door een gezondere variant: Vergader voortaan wandelend, eet fruit in plaats van vla en volkoren in plaats van witbrood.
Wat voor jou het beste werkt, is een kwestie van uitproberen. Natuurlijk kun je ook je hele leefstijl in een keer veranderen. Maar een marathon ren je ook niet in een keer.
Waarom stap voor stap?
Je hebt de meeste kans van slagen als je jezelf realistische en haalbare doelen stelt.[1] Door gewoontes stap voor stap te veranderen, in plaats van je hele leefstijl rigoureus om te gooien houd je het behapbaar. Ook leg je minder druk op jezelf. Alles of niets spelen kan in je hoofd rond gaan zingen als ‘succes’ of ‘falen.’ Terwijl het natuurlijk nooit zo zwart wit is. Als je heel bewust je gewoontes een voor een onder de loep neemt, kun je beter nadenken over wat die gewoonte voor je betekent. En natuurlijk wat het effect is van het veranderen van die gewoonte. Voor je gezondheid en hoe je je voelt. Als het je bevalt en je weet dat je het kan, kun je met vertrouwen met de volgende gewoonte aan de slag.
Gedragsverandering gaat niet zonder slag of stoot
Heb je een keer een baaldag en val je voor de verleiding? Vreet jezelf niet op, maar geniet ervan. De wereld vergaat niet als je een keertje de fout ingaat. Gedragsverandering gaat nu eenmaal gepaard met momenten van terugval. Laat je hier dus niet te veel door ontmoedigen. Het gaat erom de draad daarna weer op te pakken. Zie terugval als een leermoment, zodat je de volgende keer de signalen herkent en hierop in kunt spelen. Morgen is er weer een dag en begin je met een schone lei. Enne…vergeet ook niet je successen (op een gezonde manier) te vieren.